Trong phim Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain có một cảnh rất nhanh chiếu một đoàn xe đạp chạy qua một chiếc cầu. Đó là cảnh tôi nhớ nhất. Nhớ từ lần tôi bất chợt xem qua cuốn phim ở đâu đó [trên mạng].
Tôi nhớ vì cái hình ảnh một đoàn xe đạp chạy qua một chiếc cầu cứ tua đi tua lại trong tâm trí tôi, có lẽ vào cả giấc mơ. Tôi cũng không hiểu vì sao. Tôi không nghĩ tôi bị ám ảnh bởi xe đạp. Từ nhỏ, cứ dịp hè về, hay chả cần hè, cứ chiều đi học về, là tôi lang thang khắp nơi trên chiếc xe đạp nhỏ chạy trên lề đường. Trong chừng hai tiếng đồng hồ buổi chiều, tôi la cà khắp các ngõ hẻm ở vùng Gò Vấp, địa bàn đình An Nhơn mở rộng qua gần bên Xóm Mới. Những cuộc phiêu lưu như vậy diễn ra trong suốt thời kỳ tôi độ sáu tới tám chín tuổi gì đó, và kết thúc vào cái ngày bố biết tôi lén đi với ông anh chạy ra xa lộ xe tải chạy rầm rầm. Từ đó, tôi bị dẹp vụ xe đạp. Thế nhưng, tuy tuổi thơ gắn liền như vậy với chiếc xe đạp, kể cả thời kỳ học cấp hai tiếp tục đạp xe đi học cộng với những chuyến phiêu lưu bằng xe đạp bắt đầu mở rộng hơn, tôi hoàn toàn không có bất cứ một thôi thúc nào về chuyện phải được đạp xe. Nói vậy nghĩa là tôi hoàn toàn không bị ám ảnh bởi chiếc xe đạp.
2.
Vậy có lẽ tôi bị ám ảnh bởi những cây cầu.
3.
Những năm đầu đời, quãng đường thân thuộc nhất với tôi là quãng đường bốn cây số về nhà ngoại. Từ rìa đông bắc Gò Vấp chạy 4 cây số qua quận 12, tôi đi qua bốn cây cầu: cầu An Lộc, cầu Giao Khẩu, cầu Ba Thôn ở ngoài, và cây cầu Ba Thôn ngắn ở đường bên trong. Tôi lớn lên cùng với việc từng cây cầu (trừ cầu An Lộc qua sông Vàm Thuật) được đập ra và xây mới. Cây cầu Ba Thôn nối từ nhà ngoại qua chợ được đập ra, rồi con đường đất nhỏ bắt đầu được nâng lên và tráng nhựa. Tôi vẫn nhớ những buổi sáng bà ngoại dắt tôi len qua cây cầu nhỏ chưa hủy hoàn toàn để ra tới chợ phía bên kia cầu, và cả những buổi trưa leo cầu trốn nhà cùng mấy đứa anh em đi chơi điện tử. Ngày ngoại mất, năm tôi tám tuổi, cây cầu đập luôn, xe tang không qua được, phải đi vòng ra xa lộ. Tôi vẫn nhớ mình ngồi trên xe tang, và cứ mỗi lần đi qua một cây cầu là lại nói lên để cho ngoại nghe: "Mình qua cầu Giao Khẩu rồi nha ngoại!".
4.
Cứ vậy, dần lớn lên, danh sách những cây cầu thân thuộc trong thành phố càng mở rộng ra, những cây cầu Kiệu, cầu Công Lý, cầu Khánh Hội, vân vân. Tôi vẫn nhớ cảm giác của mình những năm cuối cấp hai đầu cấp ba khi chạy xe qua cây cầu Công Lý mới. Đỉnh cầu được nâng lên cao hơn cầu cũ nhiều. Trong thoáng chốc băng qua cái đỉnh parabol, nhìn chớp nhoáng xuống chùa Vĩnh Nghiêm, phóng mắt nhẹ ra phía trước thấy những cao ốc phía trung tâm thành phố, lòng tôi ngợp một niềm lâng lâng, như một kiểu khoái cảm nhẹ nhàng. Tôi đã miêu tả cảm giác này trong một bài blog hồi xa xưa đó.
Cứ vậy, dần lớn lên, danh sách những cây cầu thân thuộc trong thành phố càng mở rộng ra, những cây cầu Kiệu, cầu Công Lý, cầu Khánh Hội, vân vân. Tôi vẫn nhớ cảm giác của mình những năm cuối cấp hai đầu cấp ba khi chạy xe qua cây cầu Công Lý mới. Đỉnh cầu được nâng lên cao hơn cầu cũ nhiều. Trong thoáng chốc băng qua cái đỉnh parabol, nhìn chớp nhoáng xuống chùa Vĩnh Nghiêm, phóng mắt nhẹ ra phía trước thấy những cao ốc phía trung tâm thành phố, lòng tôi ngợp một niềm lâng lâng, như một kiểu khoái cảm nhẹ nhàng. Tôi đã miêu tả cảm giác này trong một bài blog hồi xa xưa đó.
Rồi khi đã đủ lớn để rong chơi [trời phương ngoại?] ra tới tận cây cầu Phú Mỹ khổng lồ, tôi dường trải qua lại niềm sung sướng cũ đã nhờn theo năm tháng. Mỗi lần bí chỗ đi chơi với mấy đứa bạn, tôi đều gợi ý hãy chạy ra cầu Phú Mỹ ở quận 7. Lúc đầu tôi chỉ cho đó là một ý tưởng bất chợt, nảy ra khi không còn chỗ nào khác để đi, rồi từ từ mới nhận ra tôi đã bị những cây cầu ám. Nói cho cùng, còn chỗ nào để ngắm Sài Gòn thú vị hơn việc chạy xe trên những nhịp to lớn, cao dần cao dần của cầu Phú Mỹ, nhìn xuống dòng sông Sài Gòn cuồn cuộn phía dưới, nhìn những bãi cát phía cảng, nhìn những con tàu bập bềnh, nhìn xưởng đóng tàu chất đầy gỗ...
5.
Tôi rất thích game pokemon phần thứ 5, nơi lấy bối cảnh là Unova, vùng đất của những cây cầu. Mỗi cây cầu là một nét đẹp, mỗi lần băng qua là một niềm vui. Cây cầu Làng [ビレッジブリッジ - Village Bridge] cổ kính, có những ngôi nhà bằng đá, và nền nhạc enka. Cây cầu Skyarrow lại là một cây cầu dây văng hoành tráng, nhìn xuống dòng sông rộng, trông ra được đô thị Castelia và thấy cả con tàu Royal Unova chạy bên dưới. Cây cầu Driftveil hay còn kêu là cầu Charizard là một cây cầu thanh nhã mang màu đỏ Charizard... Tôi yêu những cây cầu ở Unova cũng giống như yêu những cây cầu thực vậy.
Tôi rất thích game pokemon phần thứ 5, nơi lấy bối cảnh là Unova, vùng đất của những cây cầu. Mỗi cây cầu là một nét đẹp, mỗi lần băng qua là một niềm vui. Cây cầu Làng [ビレッジブリッジ - Village Bridge] cổ kính, có những ngôi nhà bằng đá, và nền nhạc enka. Cây cầu Skyarrow lại là một cây cầu dây văng hoành tráng, nhìn xuống dòng sông rộng, trông ra được đô thị Castelia và thấy cả con tàu Royal Unova chạy bên dưới. Cây cầu Driftveil hay còn kêu là cầu Charizard là một cây cầu thanh nhã mang màu đỏ Charizard... Tôi yêu những cây cầu ở Unova cũng giống như yêu những cây cầu thực vậy.
6.
Vậy thì, có gì nơi những cây cầu làm tôi mê mẩn? Phải chăng là cảm thức được kết nối? Hay là ảnh tượng dòng nước chảy phía dưới? Tôi nghĩ là vì nhiều lý do kiểu đó gộp lại. Có lẽ cũng là cái cảm giác nửa gần nửa xa. Cũng là cái đong đưa mơn man của lời ru ví dầu cầu ván đóng đinh tôi nghe từ thuở bé, từ thời bắt đầu biết nhớ, biết hỏi, biết phân biệt được tên của những cây cầu đầu tiên trên đường về nhà ngoại.
Vậy thì, có gì nơi những cây cầu làm tôi mê mẩn? Phải chăng là cảm thức được kết nối? Hay là ảnh tượng dòng nước chảy phía dưới? Tôi nghĩ là vì nhiều lý do kiểu đó gộp lại. Có lẽ cũng là cái cảm giác nửa gần nửa xa. Cũng là cái đong đưa mơn man của lời ru ví dầu cầu ván đóng đinh tôi nghe từ thuở bé, từ thời bắt đầu biết nhớ, biết hỏi, biết phân biệt được tên của những cây cầu đầu tiên trên đường về nhà ngoại.
Cầu Cobden bắc qua sông Itchen ở Southampton, nguồn discoversouthampton.co.uk
