Mây và sóng

Ta chẳng muốn làm một mặt trời đỏ
Ôm hết mộng ngày
Ta chẳng muốn làm một ánh trăng bạc
Thâu hết đêm say.

Thứ Bảy, 26 tháng 7, 2014

Né xuống đó má [tựa chôm của Cao Huân]

Năm nay tui không chơi PES (tui chơi FIFA) nhưng mà PES2014 có cho cái bài Nessun dorma vô làm nhạc nền. Bài này không phải lần đầu tiên được gắn với đá banh, vì theo trên mạng người ta nói hồi World Cup Italia '90, đài BBC bên Anh quốc đã từng dùng làm nhạc nền trước mỗi trận đấu rồi.

Nessun dorma nghĩa là Không ai được ngủ (Nessun là dạng nói tắt không có nguyên âm cuối của từ nessuno (không ai) trong tiếng Ý, dorma là thể mệnh lệnh ngôi ba số ít của dormire (ngủ)). Nếu mà bài này phát mùa World Cup ở VN, chắc thiệt là hợp, nhưng có vấn đề là không nhiều người biết tiếng Ý, mà chắc cũng chẳng bao nhiêu người hiểu được cái thâm ý sâu xa đó hehe. Thật ra, đây là một aria của Puccini nằm trong tuồng opera Turandot. Đây là bài do chàng hoàng tử Calaf hát đoạn đầu cảnh cuối của vở. Tuồng này bối cảnh ở Peking, thời Mông Cổ, kể về công chúa Turandot trái tính trái nết, tàn nhẫn lạnh lùng này kia, nhưng được cái xinh, nên có nhiều người tới cầu hôn. Ai tới cầu hôn sẽ phải trả lời 3 câu đố, nếu trả lời được thì sẽ được cưới, không thì sẽ bị chặt đầu. Chàng hoàng tử Calaf này do yêu cô công chúa (mới vừa dòm thấy yêu luôn, đúng là tuồng cải lương) nên quyết định cầu hôn luôn và trả lời đúng hết 3 câu đố. Nhưng không chúa lật kèo và không chịu cưới. Calaf mới thỏa hiệp bằng cách cho công chúa 1 đêm để đoán được tên của mình (tên của Calaf) là gì. Nếu công chúa đoán được thì Calaf sẽ chịu chết, còn không thì công chúa phải cưới Calaf.

Công chúa vì vậy mới bắt tất cả mọi người trong cung cùng thức với mình (Không ai được ngủ) để cùng tìm tên của Calaf. Nếu tới bình minh không tìm ra được tên Calaf, tất cả người hầu sẽ bị xử tử.



Tui sẽ dịch bài hát ở dưới. Tui dịch (có kèm bình luận) từ cả nguyên gốc tiếng Ý và bản dịch tiếng Anh (dĩ nhiên là tui không biết tiếng Ý, nhưng ngồi tra từ điển và ngữ pháp trên google không phải là chuyện quá khó).



Nessun dorma! Nessun dorma! 
Không ai được ngủ! Không ai được ngủ!

Tu pure, o Principessa, nella tua fredda stanza, guardi le stelle che tremano d'amore, e di speranza!
Cả nàng cũng thế, Công Chúa điện hạ, trong phòng riêng lạnh lẽo của nàng, ngắm nhìn tinh tú trên trời run lên vì tình yêu, và cả vì hy vọng!

Ma il mio mistero è chiuso in me; il nome mio nessun saprà! No, No! Sulla tua bocca lo dirò quando la luce splenderà!
Nhưng còn bí mật của ta thì được ta cất giấu; tên ta sẽ không ai được biết! Không, không! (Chỉ tới) khi ánh ngày chiếu rạng, trên môi nàng, ta sẽ nói ra (tên ta).

Ed il mio bacio scioglierà il silenzio che ti fa mia!
Và nụ hôn của ta sẽ làm tan biến cái tịch tĩnh đó, khiến nàng trở thành của ta!

Chorus: Il nome suo nessun saprà, E noi dovrem, ahimè, morir, morir!
Dàn đồng ca những người hầu phía sau: Tên của chàng sẽ không ai biết, Và chúng ta sẽ phải, than ôi, sẽ phải chết thôi!

Dilegua, o notte! Tramontate, stelle! Tramontate, stelle! All'alba vincerò! Vincerò! Vincerò!
Đây là câu cuối, hoành tráng nhứt: Tan biến đi, hỡi đêm tối! Lặn đi, lặn đi, này sao trời kia! Tới bình minh, ta sẽ chiến thắng! Ta sẽ chiến thắng! Ta sẽ chiến thắng!


Bỏ qua nội dung nhảm nhí của vở tuồng cũng như bi kịch hôn nhân diễn ra sau đó (cưới người muốn giết mình về xong làm gì? - mặc dù khúc cuối công chúa Turandot có vẻ giả bộ yêu hoàng tử), thì chúng ta cùng thấy được tài năng viết aria rất hay của Puccini và sự khôn lanh của Konami khi cho bài này vô làm nhạc nền PES2014. Chơi game đá banh mà cứ ta sẽ chiến thắng, ta sẽ chiến thắng, chẳng phải hào hứng lắm ru?

Mời mọi người cùng nghe Pavarotti hát (bản trong PES2014 chắc chắn không phải giọng Pavarotti, nghe là biết luôn):